Masa başı iş yapan erkekler için ofis hayatı, rahatlık ve konforla eş anlamlı gibi görünebilir. Ancak, uzun saatler boyunca bilgisayar başında oturmanın getirdiği sağlık riskleri, zamanla ciddi sorunlara yol açabilir. Hareketsiz bir yaşam yeterince dezavantajlıyken iş hayatının da buna eklenmesi tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor ne yazık ki. Evet sizi duyar gibiyiz; “yazması kolay, mecburuz” diyorsunuz ama bu tehlikeleri azaltmak sizin elinizde. Bu yazıda, masa başı işlerin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini ve bu riskleri nasıl azaltabileceğinizi inceleyeceğiz.
1. Hareket Eksikliği ve Obezite
Ofis çalışanları, günlerinin büyük bir kısmını oturarak geçirdikleri için fiziksel aktivite eksikliği yaşarlar. Uzun süreli hareketsizlik, metabolizmayı yavaşlatarak kilo alımına ve obeziteye yol açabilir. Obezite, diyabet, kalp hastalıkları ve çeşitli kanser türleri gibi ciddi sağlık sorunlarının riskini artırır. Sabah oturduğu masadan iş çıkışı kalkanlardan olmayın.
Çözüm:
- Gün içinde düzenli olarak kısa yürüyüşler yapın, hatta mümkünse bol bol merdiven kullanın ve asansör kullanmaktan kaçının.
- Ofis içinde sık sık ayağa kalkarak esneme hareketleri yapın. Çalışma arkadaşlarınız size garip bakışlar atarsa aldırış etmeyin, onları da teşvik edin 🙂
- Çalıştığınız ofiste (evet biliyoruz pek az ofiste var) ayakta çalışma masaları varsa zaman zaman kullanın.
- Öğle molalarında yürüyüşe çıkın (tabi ki vaktiniz varsa).
2. Boyun ve Sırt Ağrıları
Yanlış oturma pozisyonları ve ergonomik olmayan çalışma koşulları, boyun ve sırt ağrılarına neden olabilir. Bilgisayar ekranının göz hizasında olmaması, sırtınızı desteklemeyen sandalyeler ve uzun süre aynı pozisyonda kalmak, bu tür ağrıları tetikler. Özellikle sandalye seçimine gereken önemi verin. Sandalyenizin kaliteli ve ergonomik olması sizi ve omurganızı pek çok deformasyondan koruyacak, bel ve boyun problemlerinizi azaltacaktır. Eğer masaüstü bilgisayar kullanıyorsanız yükseklik ayarlı monitörleri tercih etmeye çalışın. Yükseklik ayarlı monitörler hem gözünüz hem de boynunuz için optimum açıyı sağlayacaktır. Eğer dizüstü bilgisayar kullanıyorsanız cihazınızın altını kitap ve benzeri desteklerle yüksekliği göz hizanıza gelecek şekilde ayarlayın. Eğer siz bu tercihi yapamıyorsanız çalıştığınız firma ile konuyu görüşün ve unutmayın iş önemli fakat sağlığınız her şeyden önemli.
- Ergonomik bir çalışma alanı oluşturun.
- Yükseklik ayarlı ekranlarda çalışın.
- Sandalyenizin belinizi desteklediğinden emin olun.
- Ekranınızın göz hizasında olmasını sağlayın.
- Düzenli olarak germe ve esneme hareketleri yapın.
- Dirseklerinizin sürekli aynı pozisyonda ve baskı altında kalmamasına dikkat edin.
3. Göz Yorgunluğu ve Görme Bozuklukları
Bilgisayar ekranına uzun süre bakmak, göz yorgunluğuna, baş ağrısına ve görme bozukluklarına yol açabilir. Mavi ışık, gözlerde kuruluk ve rahatsızlık hissi yaratır. Ekranınıza mavi ışık filtresi yerleştirin veya mavi ışık filtreli gözlük kullanın. Ayrıca uzun süre ekrana bakmak göz kuruluğu yaratabilir. Göz kuruluğuyla çalışmaya devam etmek göz sağlığınız için sakıncalı olduğundan bu soruna çözüm üretmek için göz doktorunuza danışmanızı öneririz. Yapay gözyaşı damlaları da göz kuruluğu için destekçiniz olacaktır.
Çözüm:
- Her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzaklıktaki bir nesneye bakarak gözlerinizi dinlendirin (20-20-20 kuralı).
- Ekran parlaklığını azaltın ve mavi ışık filtreleri kullanın.
- Ekrana mavi ışık filtresi takamıyorsanız mavi ışık filtreli gözlük kullanın.
- Düzenli olarak göz muayenesi yaptırın.
4. Stres ve Anksiyete
Çağımızın getirdiği dertlerden ikisi stres ve anksiyete. Yoğun iş temposu, baskılı teslim tarihleri ve uzun çalışma saatleri, stres ve anksiyeteye neden olabilir. Bu durum, uyku bozuklukları, baş ağrıları ve kalp hastalıkları riskini artırabilir. Satış baskısı, teslim baskısı gibi baskılar hele ki masa başındayken sizi yoğun strese sokabilir. Stresli hissettiğiniz zamanlar mutlaka hava alın ve gününüze biraz hareket katın, faydasını göreceksiniz.
Çözüm:
- Düzenli molalar vererek zihninizi dinlendirin. Molalarınızı masada oturarak vermek yerine hareketi tercih edin.
- Meditasyon ve derin nefes egzersizleri yapın. Özellikle oksijenin yeterli olduğu noktalarda yapmaya gayret edin.
- İş-yaşam dengesini koruyun ve hobilerinize zaman ayırın.
5. Karpal Tünel Sendromu
Klavyede ve farede sürekli tekrarlayan hareketler, bileklerde karpal tünel sendromuna yol açabilir. Bu durum, bileklerde ve ellerde ağrı, uyuşma ve güç kaybına neden olur. Uzun süre dirseklerinizi ve bileklerinizi hareket ettirmeden çalışıyorsanız, bir de dirsek ve bileklerinizin üzerine ağırlık bindiriyorsanız tehlikede olabilirsiniz. Karpal tünel sendromu masa başı iş yapan bireylerde git gide yaygınlaşmakta, korunmak ise sizin elinizde.
Çözüm:
- Ergonomik klavye ve fare kullanın. Koltuk açınızı iyi ayarlayın, sürekli sabit pozisyonda kalmayın.
- Bilek destekleri kullanarak ellerinizin pozisyonunu düzeltin. Gerekirse bileğinize veya dirseğinizi takacak yumuşak destekler edinin, veya masaya yumuşak destekler dizin.
- Düzenli olarak el ve bilek egzersizleri yapın. 20 dakikada bir birkaç egzersiz hareketi faydalı olacaktır.
6. Kardiyovasküler Hastalıklar
Uzun süre oturmak, kan dolaşımını yavaşlatarak kalp hastalıkları riskini artırabilir. Araştırmalar, günde altı saatten fazla oturan kişilerin kalp hastalıklarına yakalanma olasılığının daha yüksek olduğunu göstermektedir. Masa başı iş yapıyorsanız kalbinize iyi bakmak ve onu ihmal etmemek zorundasınız, aksi halde kardiyovasküler riskinizi katbekat arttırmanız kaçınılmaz olacak maalesef 🙁
Çözüm:
- Gün içinde aktif olmaya özen gösterin. Bulduğunuz her fırsatta ayağa kalkın ve hareket edin.
- Asansör yerine merdivenleri kullanın. Asansör veya merdivene ihtiyaç duymuyorsanız dahi merdiven kullanın.
- Sağlıklı bir diyet benimseyin ve düzenli olarak egzersiz yapın. Kalbe ve damarlara iyi gelecek bir beslenme tarzı seçin.
“Kendinize çok iyi bakın” cümlesi bir klişeden ziyade aklımızdan çıkarmamamız gereken bir gerçeklik. Herkes kendine iyi bakmalı, ama masa başı iş yapanlar daha da iyi bakmalı.
Sağlıklı günler dileriz.